Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu

W KATEGORIACH: edukacja pamięć wydarzenia

Nielicznym udało się przeżyć koszmar Holokaustu, ginęli wszyscy bez wyjątku: mężczyźni, kobiety i dzieci. Liczba ofiar szacowana jest na 6 mln osób, z czego prawie połowa to polscy Żydzi. Zniszczone archiwa i konsekwentnie zacierane ślady uniemożliwiły dokładną ewidencję tych, którzy zginęli. Obóz Auschwitz-Birkenau był największym hitlerowskim obozem koncentracyjnym i miejscem zagłady Żydów w Polsce. Dla wielu stał się jednocześnie symbolem terroru i ludobójstwa. 1 listopada 2005 roku, rezolucją Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych, został ustanowiony Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Datę obchodów wyznaczono na 27 stycznia, dzień wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w 1945 roku.

Dzień Pamięci o Holokauście to wyzwanie, moralny nakaz: musimy zrobić wszystko, by już nigdy kart historii nie rozcinano nożem Kaina, a świat stał się domem dla ludzi. Zapalmy świece w oknach 27 stycznia wraz z rozpoczęciem szabatu. Niech płomień pamięci rozświetli nasze wspomnienia i myśli o tych, którzy odeszli. – napisała w zaproszeniu na pierwsze obchody Gołda Tencer, Dyrektor Generalny Fundacji Shalom.

Pamięć ofiar mordów, dokonanych przez hitlerowców podczas II wojny światowej, czczona jest przez Fundację od 2006 roku. Pod pomnikiem Bohaterów Getta składają kwiaty reprezentanci władz państwowych oraz organizacji społecznych i religijnych, a także harcerze i uczniowie. Przedstawiciele różnych wyznań i kościołów łączą się w modlitwie ekumenicznej za tych, którzy odeszli. Uroczystości odbywały się pod Honorowym Patronatem Prezydenta RP oraz Prezydenta m. st. Warszawy.

Oficjalnym uroczystościom towarzyszy część artystyczna, w której wystąpili dotychczas m.in. światowej sławy kantor Israel Rand oraz uznani aktorzy, tacy jak Krzysztof Gosztyła, Andrzej Seweryn, Zbigniew Zamachowski i Daniel Olbrychski, a także zespół Teatru Żydowskiego im. Estery Rachel i Idy Kamińskich. W 2010 roku zaprezentowano fragmenty poematu Icchaka Kacenelsona „Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie”. Nieodłączną częścią obchodów jest akcja „Płomień Pamięci”. Fundacja Shalom apeluje o zapalenie świec w oknie każdego domu i wirtualnie na Facebooku: Światło pamięci przywraca życie, od nas dzisiaj zależy, by to światło nie zgasło.

Celebracja III Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu w 2008 roku miała wymiar szczególny. Niecodzienną instalacją „Lacrimoso” Jerzy Kalina oddał hołd pomordowanym. Pod bryłami lodu artysta umieścił zdjęcia z wystawy „I ciągle widzę ich twarze”. Spod topniejących tafli spoglądały oczy żydowskich rodzin.

Począwszy od 2011 roku wszystkie ofiary Shoah wspominane są w „Apelu Pamięci”. Imiona tych, którzy zginęli: bliskich, sąsiadów i znajomych odczytywane są na ulicy Próżnej. 26 i 27 stycznia na ulice Warszawy wyjeżdża, oznaczony Gwiazdą Dawida, zabytkowy tramwaj. Pusty pojazd ma przypominać mieszkańcom stolicy o żydowskich sąsiadach, którzy zginęli w obozach koncentracyjnych i gettach. Podczas corocznych obchodów przywołujemy pamięć pomordowanych w gettach i obozach, widzimy cienie tych, których już nie ma. Chcemy, aby Dzień Pamięci o Holokauście stał się dniem dającym nadzieję, że świat może stać się domem dla wszystkich ludzi, miejscem wolnym od nietolerancji i uprzedzeń.