Upamiętnianie Powstania w Getcie Warszawskim

W KATEGORIACH: edukacja pamięć wydarzenia

Wczesnym poniedziałkowym rankiem, 19 kwietnia 1943 roku, w przeddzień święta Pesach, kiedy na teren getta wkroczyły niemieckie oddziały wojskowe i policyjne, z okien domów na Nalewkach żydowscy bojownicy otworzyli ogień. Siły zbrojne były nierówne, przeciwnik posiadał znaczącą przewagę, a los powstańców był z góry przesądzony. Nie mając nadziei na zwycięstwo, mieszkańcy getta pod dowództwem Mordechaja Anielewicza, stanęli do heroicznej walki o godną śmierć. Ocaleli bardzo nieliczni. A dziś, ich dawnym sąsiadom, ich potomkom, a także współczesnym mieszkańcom Warszawy, pozostaje już dziś tylko moralny nakaz pamiętania o tamtych wydarzeniach.

 

Uroczystości obchodów kolejnych rocznic wybuchu powstania w getcie warszawskim odbywają się przy wsparciu licznych przedstawicieli organizacji żydowskich, władz krajowych i władz Warszawy oraz innych instytucji wspierających tę szczytną ideę. W ostatnich latach szczególnie uroczyście obchodzono 65. i 70. rocznicę powstania. W obie uroczystości zaangażowana była Fundacja Shalom i reprezentująca ją Gołda Tencer, która w 2008 roku przewodziła Komitetowi Organizacyjnemu Obchodów 65. Rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim, a pięć lat później odpowiadała za koncepcję programową odbywającego się w Teatrze Wielkim w Warszawie koncertu galowego upamiętniającego 70. rocznicę powstania.

 

Tradycją obchodów rocznicowych są nie tylko oficjalne spotkania pod pomnikiem Bohaterów Getta, z udziałem najwyższych władz krajowych oraz przedstawicieli korpusu dyplomatycznego innych krajów, podczas których w sposób szczególny honorowani są ostatni żyjący uczestnicy powstania, ale i uroczyste koncerty. W 2008 i w 2013 roku na scenie Teatru Wielkiego wystąpiła z tej okazji Izraelska Orkiestra Filharmoniczna pod dyrekcją światowej sławy maestro Zubina Mehty.

 

Organizatorzy dbają o to, aby pamięć była też przekazywana w sposób mniej uroczysty, za to bliższy ludziom – współczesnym mieszkańcom Warszawy. Stąd wzięły się towarzyszące uroczystościom różnego rodzaju akcje i projekty, takie jak m.in. przygotowany przez Dawida Szurmieja „Apel Pamięci”, zorganizowana na ulicy dla kilkuset osób kolacja sederowa – „Pesach dla Nieobecnych” czy instalacje artystyczne Jerzego Kaliny i Raphaela Rogińskiego, których śladem po dziś dzień są zdjęcia dawnych żydowskich mieszkańców Warszawy umieszczone w oknach i na murach kamienicy przy ulicy Próżnej.